پایان نامه حقوق آدم ربایی

بررسی جرم آدم‌ربایی:

 شاید بتوان گفت بعد از جرم قتل عمدی مهمترین جرم علیه اشخاص جرم آدم‌ربایی است . تحت شرایطی آدم ربایی می‌تواند بعنوان یک بزه بین‌المللی و به عنوان یک جرم سیاسی مورد بررسی قرار گیرد و ربودن افراد یکی از مصادیق جرائم علیه آزادی تن اشخاص می‌باشد. در تعریف آدم‌ربایی می‌توان گفت . "بردن و انتقال دادن شخصی از مکانی به مکان دیگر بدون رضایت به قصد سوء" امروزه دیگر نمی‌توان گفت در کشور ما ربودن و جرم آدم‌ربایی به ندرت اتفاق می‌افتد. هر چند در گذشته اغلب اطفال، مجنی علیه این جرم قرار می‌گرفتند اما در زمان حاضر اشخاص کبیر هم مجنی علیه این جرم قرار گرفته و بر حسب انگیزه آدم‌ربا و آدم ربایان، بزه دیده این جرم قرار می‌گیرند. در حقوق کیفری ایران از زمان مشروطیت این جرم مورد توجه قانونگزاران قرار گرفته چنانچه ماده 270 قانون جزای عرفی به ربودن اطفال اختصاص داده شده بود. کاملترین قانونی که در خصوص جرم آدم‌ربایی به تصویب رسید و تا حدی ارتکاب این بزه را تقلیل داد، قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص مصوب 28ˆ12ˆ1353 می‌باشد. با تصویب قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازاتهای بازدارنده) و اختصاص ماده 621 این قانون به جرم آدم‌ربایی این سوال مطرح می‌شود که آیا قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص را باید منسوخ دانست یا خیر؟ یکی از نقاط قوت قانون اخیرالتصویب در خصوص موضوع، جرم شناختن شروع به ربودن اشخاص می‌باشد (تبصره ماده 621). علاوه بر جرم آدم‌ربایی، جرائم دیگری وجود دارند که به عنوان جرائم علیه آزادی تن شناخته می‌شوند از جمله توقیف و حبس غیرقانونی و اخفا اشخاص قانونگذار ما جرم اخفای اشخاص را در چندین مواد قانون مجازات اسلامی به تصویب رساند. چنانچه در ماده 583 و ماده 621 قانون مذکور جرم اخفای اشخاص مورد حکم قرار گرفته است . لذا باید دید در این خصوص چه تفاوتی بین این مواد وجود دارد. متاسفانه قانونگزار جدید تمام مباحث جرم آدم‌ربایی را در یک ماده و یک تبصره خلاصه نموده است این در حالی است که در قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص 12 ماده به این جرم اختصاص داده شده است .

جرم آدم‌ربایی در حقوق ایران

مجازات جرم آدم‌ربایی

1) مجازات  اصلی:

مجازات اصلی جرم آدم‌ربایی به معنای عام کلمه در ماده (621) قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به شرح ذیل آمده است:

الف) حبس از پنج تا پانزده سال برای هر کس که به قصد مطالبة وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر، به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصاً یا توسط دیگری شخصی را برباید.

ب) پانزده سال حبس برای ربودن مجنی‌علیه که سن وی کمتر از پانزده سال تمام باشد.

ج)  پانزده سال حبس برای آدم‌ربایی توسط وسایل نقلیه.

د)  پانزده سال حبس برای آدم‌ربایی توأم با ورود آسیب جسمی یا حیثیتی به مجنی‌علیه

گروگانگیری ‌یا‌ آدم‌ربایی؟

در قانون مجازات اسلامی ایران، قانونگذار هیچ تمایزی میان گروگانگیری و آدم‌ربایی قایل نشده است.

در دایره‌‌المعارف حقوقی جهان هم همین‌طور تلقی شده است یعنی گروگانگیری به جرایم سیاسی مربوط می‌شود. پس با قبول این مطلب به ناچار باید بپذیریم که انگیزه جرایم عادی ،‌ مادی و انگیزه و داعی جرایم سیاسی شرافتمندانه است.

یعنی در جرایم مادی متهم برای منفعت‌طلبی دست به جرم می‌زند و در جرایم سیاسی برای اعتلای کشور، مبارزه با ظلم، دفاع از مردم، مبارزه با استبداد و مانند اینها.

نشست قضایی دادگستری تهران در خصوص چگونگی احراز جرم آدم ربایی

پرسش:

فردی در یک مدرسه و به دنبال خصومتی که با شخص دیگری داشته، اقدام به تیراندازی نموده و پس از مجروح نمودن او مبادرت به فرار کرده است. مجرم به هنگام فرار و عبور از خیابان با وسیله نقلیه ای که در کنار خیابان متوقف بوده، برخورد کرده و ناگهان سوار بر آن خودرو شده و راننده را مجبور به روشن کردن خودرو و ترک صحنه می نماید.

آیا عمل شخص مهاجم نسبت به راننده خودرو آدم ربایی محسوب می شود؟

چنانچه این عمل آدم ربایی محسوب شود، آیا استفاده از وسیله نقلیه موجبی برای اعمال حداکثر مجازات می باشد؟

با فرض تحقق مراتب یاد شده، اگر فرد مهاجم شرط یا شرایط مندرج در ذیل ماده 22 قانون مجازات اسلامی را داشته باشد، آیا می توان برای مجازات او تخفیفی قائل شد؟ آیا اعمال تخفیف مجازات با تصریح به حداکثر مجازات درماده مذکور وجاهت قانونی دارد؟

پاسخ:

الف) نظر اکثریت:

این عمل مصداق آدم ربایی نیست، زیرا قصد ربودن راننده در میان نبوده و فرد مهاجم تنها با تهدید راننده (موضوع ماده 669) قصد متواری شدن از صحنه جرم را داشته است. همچنین عمل شخص مهاجم از نظر مجازات قابل تشدید است، البته نه به جهت آدم ربایی بلکه به دلیل تعدد جرم (تیراندازی و مصدوم کردن شخصی در مدرسه و نیز تهدید راننده با اسلحه). در ضمن ، به استناد تبصره 2 ماده 22 قانون مجازات اسلامی که تعدد جرم را نیز قابل تخفیف دانسته، مجازات مجرم قابلیت اعمال تخفیف را دارد.

ب) نظر اقلیت:

عمل فرد مهاجم مصداق آدم ربایی است زیرا در ماده 621 به عبارت « ... به هر نحو دیگر ...» اشاره شده که فرض پرسش را نیز در بر می گیرد. البته در خصوص این استدلال نظرمخالفی نیز وجود داشت: بدین مضمون که عناصر مادی در آدم ربایی موضوع ماده 621 عبارتند از ربودن و مخفی کردن به عنف. از این رو عبارت به کار برده شده در این ماده (... به هر نحو دیگر ... ) به این دو مورد باز می گردد و به نظر می رسد در این خصوص باید طبق ماده 583 قانون مجازات اسلامی و در صورت اقتضا ماده 587 قانون مذکور عمل گردد.