پایان نامه درباره زمین شناسی و روش کار

مقدمه و هدف

مطالعات زمین شناسی و ژئومورفولوژی بعنوان مطالعات پایه نقش اساسی را در طرحهای آبخیزداری دارد زیرا با استفاده از نقاط ضعف و قوت تشخیص داده شده در این مطالعات ضمن هدایت گروههای سایر بخش ها طراحان وبرنامه ریزان را برای اتخاذ راهبردها و تصمیم های مبتنی بر شناخت صحیح و حقیقی از عوامل موجود در عرصه آبخیز رهنمون می سازد .

این مطالعات با در نظر گرفتن مجموعه عوامل و شرایط اقلیمی ، زمین شناسی ، زمین ساخت و زمین ریخت شناسی و … حاکم بر زیر حوزه ها و مناطق مورد مطالعه به ارزیابی و بررسی استعداد های طبیعی حوزه  و تعیین اولویت بندی هر یک از زیر حوزه ها از نطقه نظر مسائل و مشکلات عارض بر آنها نظیر فرسایش ، سیل خیزی ، تخریب پوشش گیاهی و کم آبی و … می پردازد .

از طرفی دیگر عوامل زمین شناسی نظیر جنس سنگ ، مقاومت آن در برابر بارگذاری ، روند و نوع شکستگیها ، فاصله داری و بازشدگی درزه ها ، موقعیت گسلهای فعال ، امکان لرزه خیزی منطقه و… نقش اساسی را در تعیین موقعیت مکانی سازه های آبخیزداری دارد .

عوامل زمین شناسی سبب ایجاد منابع قرضه سنگی و خرده سنگی در حوزه می شوند که شناسایی موقعیت مکانی و کیفیت آنها امری اساسی در تعیین نوع سازه ها و اجرای اقتصادی آنهاست .

نظر به اولویت مناطق روستایی و محرومیت زدائی از آنها و به منظور کنترل سیل و فرسایش و رسوب وذخیره سازی بهینه منابع آب و خاک طرح تفضیلی – اجرائی حوزه آبخیز برنطین شهرستان رودان در دستور کار مدیریت آبخیزداری سازمان جهادکشاورزی استان هرمزگان قرار گرفته است. 

زمین شناسی و ژئومورفولوژی :

1- جمع آوری عکس ، نقشه ، منابع اطلاعاتی و آماری .

2- ارائه متدولوژی .

3- ارائه خلاصه گزارش .

4- ارائه  موقعیت جغرافیایی و راههای دسترسی و نقشه مربوطه .

5- تدقیق فتوژئولوژی و ارائه جزئیات جدید در نقشه با مقیاس 1:25000  یا   1:10000  .

6- تدقیق نقشه زمین شناسی با مقیاس 1:25000  یا 1:10000  .

7- تدقیق واحدهای چینه ای ( جنس ، لایه بندی ، کنتاکت لایه ، شیب و جهات شیب .

8- تدقیق ارائه درصد گسترش هر سازند .

9- تدقیق تکتونیکی ( معرفی چین خوردگی ها ، گسلها ، شکستها ) و ارائه نقشة زمین ساخت .

10- تدقیق فرآیند های فرسایش در حوزه ( معرفی اناع هوازدگیها در واحدهای سنگی حوزه ) .

11- تدقیق حساسیت به فرسایش واحدهای سنگی و ارائه نقشه حساسیت به فرسایش .

12- تدقیق منشأ رسوبات و اثرات عوامل جابجایی آنها و ارائه راهکارهای عملی جهت جلوگیری و مقابله با خطرات احتمالی .

13- تدقیق نفوذپدیری حوزه و ارائه نقشه نفوذ پذیری .

14- تدقیق خصوصیات هیدرودینامیکی واحدهای سنگی و تأثیر کمی و کیفی آنها بر منابع آب .

15- تدقیق برشهای زمین شناسی در امتداد رودخانه اصلی و ارائه نقشة آن .

16- تدقیق اطلاعات منابع قرضه و ارائه نقشه موقعیت و تعیین روشهای مناسب بهره برداری با هدف جلوگیری از ایجاد فرسایش و رسوب . 

متدولوژی و روش کار :

در تهیه گزارش زمین شناسی و ژئومورفولوژی حوزه آبخیز مورد مطالعه مراحل کاری ذیل انجام شده است . 

1-  جمع آوری و بررسی گزارشها ، مطالعات و نقشه های موجود از منطقه مطالعاتی که ذکر  برخی از آنها در مبحث پیشینه وسوابق مطالعاتی  رفت .

2-  بررسی نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی منطقه مورد مطالعه شامل نقشه های توپوگرافی 000/1:50 شیت های کهنوج بالا و جغین نتشار یافته توسط سازمان جغرافیائی نیروهای مسلح در سال 1376 و نقشه های توپوگرافی 1:25000 منطقه مطالعاتی . 

بررسی و ارائه درصد گسترش سازندها در واحدهای فیزیوگرافی :

همانطور که از جدول شماره 3 قابل برداشت است مجموعة آمیزة رنگین شامل سنگهای اولترامافیک آذرین و سنگهای آذرین و سنگهای آهکی و سیلیسی درهم پیچیده حدود 49 درصد سطح حوزه آبخیز را تشکیل داده اند . این مجموعه شامل سنگهای آذرین اولترامافیک و آمیزة رسوبی سنگهای آهکی و شیلی و سیلیسی می باشد که از این میان سنگهای آذرین اولترامافیک شامل پریدوتیت ها ، سرپانتنیت ها ، بازالتها و اسیلیت ها حدود 20 درصد از سطح حوزه و سنگهای آمیزة رسوبی شامل آهکها ، فیلیت ها ، ماسه سنگها و شیلهای آهکی در مجموعه واحدهای cm1 و L  جمعاً حدود 29 درصد از مساحت آنرا به خود اختصاص داده اند . از این میان آهکهای قابل تفکیک در حوزه 2/9 درص را بوجود آورده اند .

نهشته های کواترنری دسته دیگری  از واحدهای چینه سنگی موجود در این حوزة آبخیز هستند که حدود 51 درصد مساحت آنرا شکل داده اند ، که واحد پادگانه های آبرفتی QT1  حدود 1/22 درصد مخروط افکنه در قدیم و جدید به ترتیب 5/3 و 1/11 درصد ، آبرفتهای بسیار جوان بستر آبراهه های اصلی 9/5 درصد و اراضی آبرفتی تحت کشت باغات ( کشاورزی ) نیز 3/8 درصد از وسعت این آبخیز را تشکیل داده اند . وجود حدود 21 درصد اراضی آبرفت طغیانی نعمتی است که قادر است هرزآبهای ناشی از بارش باران در مناطق غیر قابل نفوذ آمیزة رنگین را با تمهیدات آبخیزداری در خود جای دهند . چنانچه با فرض محتاطانه تخلخل مفید آنها 10 درصد و حجم آنها با ضخامت بطور متوسط حدود 10 متر در نظر گرفته شود این مجموعه گنجایش ذخیره ای در حدود 1،440،000 متر مکعب آب را در درون خود خواهند اشت .

تکتونیک، عناصر ساختاری، لرزه زمین ساخت و ارائه نقشه مربوطه :

حوزه آبخیز برنطین در زون زمین ساخت مکران واقع شده است. مکران نوعی اشتقاق درون قاره ای به سن ژوراسیک پسین کرتاسه پیشین در سکوی ایران است که با توجه به رفتار امواج صوتی و سرعت امواج در پی سنگ با اقیانوس زایی همراه بوده است به همین دلیل پی سنگ ناحیه نوعی پوسته اقیانوسی با میانگین          حدود 7 کیلومتر است (گلنی و همکاران 1990) که با توالی ستبری از رسوب های فلیش گونه تا شیه مولاس پوشیده شده است. در یک راستای شمالی به جنوب پوشش رسوبی روی پی سنگ جوان تر است گستره آبخیز برنطین در بخش شمال غربی مکران بر روی مجموعه ای از پوشه های اقیانوسی و رسوبات پلدژیک ژوراسیک، کرتاسه بالا قرار گرفته است. آمیزه های افیولیتی اقیانوسی فوق که بطور عمده در کنار گسلهای فعال نشان دهنده ناآرامی های شدید تکتونیکی منطقه می باشند. بر اساس نوشته ارشری و فورستر (1982) در ناحیه مکران دو زون مشخص وجود دارد که نامبردگان آن را مکران شمالی و مکران جنوبی نامیده اند زون شمالی را باید یک افیولیت ملانژ واقعی نامید که در آن مشخصات کامل یک مجموعه افیولیت را می توان مشاهده کرد در حاشیه شمال همین مجموعه افیولیتی نامبردگان دگرگونی فشار زیاد- حرارت متوسط شامل مجموعه گلوکوفان، لاوسونیت، ژارئیت، پومپله ایت، آلبیت، کلریت و اسفت را مشاهده کرده اند. 

فهرست مطالب

مقدمه و هدف

پیشینه مطالعاتی

متدولوژی و روش کار

خلاصه و چکیده گزارش 

موقعیت و شرایط جغرافیایی

زمین شناسی عمومی

فتوژئولوژی و تدقیق نقشه زمین شناسی

چینه شناسی و سنگ شناسی

آمیزه رنگین CM

نهشته های کواترنری Q  

بررسی و ارائه درصد گسترش سازندها در واحداهای فیزیوگرافی

بررسی تکتونیک ، عناصر ساختاری و لرزه زمین ساخت و ارائه نقشه مربوطه

بررسی فرآیندهای فرسایشی (معرفی انواع هوازدگی و چهره های فرسایشی)

بررسی حساسیت به فرسایش واحدهای چینه سنگی و ارائه نقشه مربوطه

بررسی منشأ نهشته های رسوبی و عوامل جابجائی آنها

بررسی خصوصیات هیدرودینامیکی نفوذپذیری و سیل خیزی سازندها و ارائه نقشه های مربوطه

بررسی کیفی واحدهای چینه سنگی از نظر منابع قرضه و ساختگاه و ارائه پروفیل زمین شناسی آبراهه های اصلی

بررسی موارد خاص تاثیر گذار در حوزه

ژئومورفولوژی

واحدهای ژئومورفولوژیکی

تیپ های ژئومورفولوژیکی

رخساره های ژئومورفولوژیکی  

پهنه های لغزشی _ ریزشی

پیشنهادات اجرائی آبخیز داری از دیدگاه  زمین شناسی

منابع و مآخذ