تحقیق تغییر و تحول در جمهوری اسلامی ایران

بخشهایی از متن:

کشور ایران در طول تاریخ شاهد تغییر و تحولات بسیاری بوده است. این تغییر و تحولات در دوران معاصر همپای دیگر نقاط جهان, از آهنگی شتابان‌تر برخوردار بوده است. از مهمترین موارد اخیر می‌توان به نهضت مشروطه, ملی‌شدن صنعت نفت, انقلاب اسلامی و جنبش اصلاحات دوم خرداد اشاره کرد. اگرچه در تمامی این رخدادها, همه مردم ایران مشارکت نداشته‌اند اما نتیجه حرکت و تغییر, ”ملی“ بوده است و هدف از آن, گذار از وضعیت ناخوشایند موجود به وضعیتی بهتر بوده است.

تغییر و تحولات کوچکتر دیگری نیز در کشور رخ داده است که بعضی از آنان دولتی, برخی گروهی, بعضی مذهبی, برخی ”بخشی“, و بعضی ملی بوده است. همپای این تغییرات, تحولات بین‌المللی فراوانی نیز در محیط پیرامونی کشور رخ داده است که دارای تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم زیادی بر شرایط کشور بوده است: انقلاب صنعتی, مدرنیته, جنگ جهانی اول و دوم, جنگ سرد, پیشرفت گسترده علوم و فناوری, انقلاب اطلاعات و ارتباطات, جهانی‌شدن و جهانی‌سازی, پایان‌یافتن جنگ سرد و شکل‌گیری نظم نوین جهانی, و ظهور پست‌ مدرنیسم.

اما آنچه باید اذعان داشت اینست که همواره برآیند این تغییر و تحولات ملی و بین‌المللی, مثبت و در جهت رشد و تعالی کشور نبوده است. نبود رشد فرهنگی کافی همواره باعث شده است تا جامعه و حکومت نتوانند منصفانه, اتفاقات گذشته را نقد کرده و عملکرد فعلی خود را ارزیابی نمایند. نتیجه این مشکل, حرکت در جهت نادرست برای سالیان متمادی بوده است بطوریکه تنها راه‌حل برون‌رفت از شرایط حاکم, ایجاد تحول یا انقلاب گردیده است. از آنجاییکه این رخدادها نیز معمولاً شدید و همراه با هیجان و احساسات گسترده بوده است و فکر کافی و مناسب برای بعد از آن نشده بوده است, نتیجه‌ای مناسب در پی نداشته است.

...

روحیه امنیتی، دفاعی و حماسی ایران برای برقراری صلح و امنیت در منطقه فراهم است، یعنی نیروهای مسلح و نظامی ایران این پتانسیل را دارند که مأموریت‌های صلح جویانه و امنیتی را در بیرون از مرز خود تأمین و برقرار نمایند. 
مدیریت و رهبری سیاسی که دارای دو بعد سیاست خارجی و دیپلماسی می‌باشد. سیاست خارجی همان چیزی است که رهبری تعیین می کنند ، به این معنی که خطوط و سیاست‌های کلی را در سیاست خارجی ترسیم می نمایند.
دیپلماسی یعنی مدیریت کردن روابط خارجی بر اساس این سیاست‌ها یا اجرایی کردن سیاست‌های خارجی که بیشتر به صورت کلی، مبهم و تئوریک هستند. لذا سیاست خارجی با دیپلماسی تفاوت اساسی دارد. چه بسا سیاست خارجی در ایران خوب بوده اما دیپلماسی ضعیف، توانایی تحقق آن سیاست‌ها را نداشته است.

بنابراین ایران با داشتن این چهار ویژگی می‌تواند به قدرت منطقه‌ای تبدیل شود بستر کار نیز فراهم است. مانند حضور هوایی آمریکا را حضور بسیار اساسی و استراتژیک بدانیم مخصوصاً در شرایط امروز آمریکایی‌ها پایگاههای هوایی خود را از عربستان بیرون کشیدند و در یک نوار باریک خلیج فارس و در یک منطقه‌ نا امن افغانستان و عراق ساکن کردند.

در طول تاریخ روابط سیاسی ایران با کشورهای دیگر، روابط با آلمان همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. از زمان بیسمارک و سفر ناصرالدین شاه قاجار به آلمان تاکنون، رابطه دوستی بین ایران و آلمان تقریباً بدون وقفه تداوم داشته است. در عین حال روابط اقتصادی بین دو کشور نیز تا اندازه ای گسترش یافته است به طوری که امروزه در حدود 30 درصد از توان صنعتی ایران بر پایه ی فن آوری آلمان قرار دارد. در طول جنگ جهانی دوم روابط دوستانه تهران – برلین به موضوع مورد توجه جهانی مبدل شد و مخالفتهایی را از جانب متفقین برانگیخت که در نتیجه آن بخشی از خاک ایران در سال 1941 به وسیله ی اتحاد جماهیر شوروی و بریتانیا به تسخیر درآمد. بعد از سال 1324 شمسی (1945 میلادی)، ایران همچون بخش اعظم آلمان، در کنترل متفقین باقی ماند. پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 ایران توانست از سلطه آمریکا آزاد شود، اما در طول جنگ با عراق در سالهای (1357تا1368) – که از سوی عراق آغاز شد – ایران با مشکلات جدید بسیاری مواجه گردید. در چنین برهه ی دشواری، آلمان تنها میانجی دیپلماتیک غربی ایران باقی ماند.

با روی کار آمدن دولت آقای هاشمی رفسنجانی و پذیرفته شدن آتش بس بین تهران و بغداد در سال 1368، دوره ای در تاریخ ایران آغاز گردید که شاخصه ی آن بازسازی در داخل به همراه تحکیم روابط خارجی بود. در همان زمان، و در سال 1369 آلمان شرقی و غربی بار دیگر با هم متحد شدند و این واقعه تاریخی، آلمان را قادر ساخت تا حداقل به صورت رسمی استقلال خود را (متعاقب گفتگوهای چهار به علاوه دو، که در آن قدرتهای متفق استقلال را به آلمان و برلین به مثابه ی یک کل بازگرداندند)، بازیابد. در این زمان رابطه بین ایران و آلمان از اهمیت فراوانی برخوردار بود، زیرا بعد از چند دهه، اکنون دو کشور قادر بودند تا نوع جدیدی از رابطه را بنیاد نهند.

با این دو تحول مهم در ایران و آلمان زمینه ی جدید ارتقا روابط دو جانبه فراهم شد. روابط دیپلماتیک بین دو کشور آن چنان قوتی یافت که در سالهای 1369 تا 1375 بیش از 300 هیئت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و پارلمانی ایرانی و آلمانی در سطوح مختلف، بین دو کشور مبادله شدند که شامل تقریباً نیمی از وزیران کابینه های ایران و آلمان نیز می شد. چنانچه آلمان و ایران پس از انقلاب، برای نخستین بار کمیسیونهای مشترکی را در زمینه های: اقتصادی، محیط زیست، حمل و نقل، فرهنگی و پارلمانی ایجاد کردند. حجم تجارت بین دو کشور به رقم بی سابقه ای در حدود ده میلیارد مارک رسید. وزیر اطلاعات ایران، علی فلاحیان، و همتای آلمانی او برای نخستین بار در سالهای 1371 و 1372 از کشورهای یکدیگر دیدار کردندو بنای روابط اطلاعاتی بین دو کشور را پایه گذاری نمودند. در تمام نشستهای سران کشورهای صنعتی در این دوره، آلمان قطعنامه های بر ضد ایران را که (از سوی ایالات متحده پیشنهاد می شد.) رد کرده و یا می کوشید لحن آن را ملایم تر کند. در طول دوره ای که ایران از بحران بدهی خارجی رنج می برد، به ویژه در سال 1373 که این کشور دستخوش شدیدترین بحران اقتصادی بین المللی خود در بعد از انقلاب اسلامی شد، آلمان با زمان بندی مجدد برنامه ی بازپرداخت میلیاردها مارک بدهی تهران، رهبری کشورهای غربی در حمایت از تهران را بر عهده گرفت. از اوایل دهه 1369، برای نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سران ایران و آلمان به طور منظم با یکدیگر تماس گرفته و در مورد مسائل مهم منطقه ای و بین المللی تبادل نظر می کردند.