مقاله انگیزش یادگیری

بخشهایی از متن:

آیا تا کنون از خود سئوال کرده اید که چرا بعضی از کودکان انگیزش پیشرفت سطح بالایی دارند و در رقابت با دیگران برای کسب موفقیت به سختی تلاش می کنند در حالی که عده ای دیگر انگیزه چندانی برای پیشرفت ندارند و برای کسب موفقیت از خود تلاش نشان نمی دهند. چه عواملی بر انگیزش پیشرفت کودکانمان تأثیر مثبت و منفی بر جای می گذارد؟

کودکان به طور طبیعی با انگیزه یادگیری متولد می شوند. کودک تلاش می کند تا به یک اسباب بازی دست بزند، راه رفتن را یاد می گیرد، غذا خوردن بدون کمک دیگران را می آموزد .

این اولین انگیزش ها برای یادگیری، بعدها پاسخ گوی فعالیت وابسته به مدرسه مانند خواندن و نوشتن است باید در مورد کودکان بی انگیزه در جستجوی مانعی در راه انگیزش طبیعی آنها بود که عدم توجه به این مسئله آنها را به راحتی سرخورده می کند .

یک کلاس ایده آل کلاسی است که در آن دانش آموزان به درس توجه کامل دارند، سئوال های زیادی می پرسند، در بحثهای کلاسی شرکت دارند، تکالیف تعیین شده را با دقت و به موقع امجام می دهند .

چنین کلاسی را کلاس دارای انگیزه می خوانند. در واقع موتور حرکت و محک تلاش و فعالیت برای یادگیری است. دانش آموز بی انگیزه نه تنها رغبتی به درس خواندن  و یادگیری نشان نمی دهد، بلکه با بی تفاوتی و بی توجهی خود چه بسا برای کارکردن دانش آموزان دیگر در کلاس نیز مزاحمت ایجاد می کند در این مورد یک ضرب المثل انگلیسی وجود دارد که می گوید :“ شما می توانید اسبی را که تشنه نیست تا کنار آب بکشانید اما نمی توانید به نوشیدن آب وادارش کنید و شاید بتوان گفت نقشی که انگیزه برای دانش آموز بازی می کند خیلی مهم تر از هوش باشد.

...

اجتناب از شوخی با دانش آموزان:

یکی دیگر از روشهای ایجاد ارتیاط اطمینان بخش با دانش آموزان اجتناب از شوخی با دانش آموزان است. بسیاری از معلمان در برخورد با دانش آموزان بدرفتار از کلمات نیشدار و زننده استفاده می کنند. برخورد غیر جدی و مسخره آمیز،به عنوان یک وسیله کنترل و یا به عنوان عکس العمل معلم در مقابل دانش آموزان نوعی تهدید به حساب می آید. به ویژه برای دانش آموزان خردسال که از معنای شوخی بزرگسالان درک درستی ندارند، شوخی را نوعی مسخره کردن در نظر می گیرند که هدف آن “ دست انداختن” است. البته منظور این نیست که کلاس باید دارای جوی خسته کننده و بی نشاط باشد بلکه دانش آموزان نباید موضوع شوخی باشند حتی اگر در نظر اول بی ضرر تشخیص داده شود.

اجتناب از آموزش تبعیض آمیز مبتنی بر تعصبات غیر منطقی:

معلمان نیز مانند افراد دیگر، تعصبات بی پایه ای را در شغل خود وارد می کنند. برخی از آنان تعصبات نژادی،قومی و قبیله ای دارند مثلا به افراد یک قومیت خاص و یا افرادی که از لحاظ قیافه و حالت ظاهری با آنان متفاوت هستند به دیده تحقیر می نگرند.نوع دیگر تعصباتی که ممکن است معلمان داشته باشند مربوط به وضعیت طبقه اجتماعی دانش آموزان و شیوه پوشش و ریخت ظاهر مخصوص آنان است. این تعصبات هرچه که باشند معلمان باید در جهت خنثی کردن آنها بکوشند.

اولین قدم در جهت خنثی کردن تعصبات شخصی، برخورد صادقانه با محتوای تعصبات است. وقتی معلمان این تعصبات خواه نژادی، قومی و قبیله ای و یا شیوه های پوشش دانش آموزان بر نحوه آموزش دانش آموزان اثر نمی گذارد. در اینجا منظور این نیست که برای تمام دانش آموزان باید در تمام اوقات آموزشی یکسان به کار برد، زیرا برخی از دانش آموزان همیشه مستحقند بیش از دیگران مورد توجه معلمان قرار گیرتد و یا برخی از آنان نیاز دارند که معلمان بر فرایند یادگیری آنان بیش از دیگران کنترل داشته باشند و یا برخی از تکالیف درگیر کننده بیش از دیگران فایده می برند. بدیهی است معلمان باید برای تطبیق خود با نیازهای گوناگون دانش آموزان از سبکهای مدیریتی و آموزشی خود استفاده کنند. آنچه در اینجا مد نظر است این است که یک سری از تعصبات نامربوط چون نژاد، جنسیت و شیوه های پوشش نباید منجر به اعمال آموزشی گوناگون با دانش آموزان شود.

نشان دادن علاقه به دانش آموزان: معلمان برای کمک به دانش آموزان باید راههایی بیابند تا فراتر از آنچه که از آنان انتظار می رود عمل کنند. در این جا سخن از یک عمل افراطی نیست بلکه منظور آن است که به دانش آموزان نشان داده شود که آنان مزاحم نیستند و معلم از کارکردن و کمک کردن به آنان لذت می برد و علاقه مند به موفقیت آنان در کلاس هستند. یکی از روشهایی که معلم از طریق آن می تواند علاقه واقعی خود را به دانش آموزان نشان دهد توجه کردن بدانها و گاهی مشارکت دادن آنها در فعالیتهای فوق برنامه یا تدارک مکانهای خاصی برای صرف نهار با دانش آموزان و یا مشارکت در بازی های گروهی آنان است.معلم همچنین می تواند قبل و بعد از کلاس آنان را برای صحبت کردن در راهرو مدرسه یا در زمین بازی نگه دارند و از آنان درباره کارهای آخر هفته و روزهای تعطیلی و همینطور در مورد طرحهای آینده شان سؤالاتی بکنند.یا با گفتن جملاتی مثل اینکه موهای اصلاح شده ات خوب به نظر می رسد و یا کفشهای جدیدت راحت است و چشم هایت می درخشد به دانش آموز پیام می دهد که در کانون توجه معلم قرار دارد. دانش آموزان نیاز دارند به این باور برسند که برای معلم مهم هستند نه به خاطر اینکه آنان در کلاس فعالیت خوب انجام می دهند و نه به خاطر اینکه مسبب مشکلات هستند بلکه به این خاطر که آنان انسانهای ارزشمندی هستند، علی رغم توانایی تحصیلی و رعایت

انضباط.

آرامش، ثبات و چشم پوشی-معلمانی که به هنگام مواجه شدن با دانش آموزان دارای خلق و خوی ثابت و آرامی باشند احتمال بسیار دارد که ارتباط خود را با دانش آموزان افزایش دهند. دانش آموزان دوست دارند به معلمانی تکیه کنند که با ثبات و قابل پیش بینی هستند. معلمی که یک روز، خیلی ملایم، رفتار دوستانه و کمک کننده داشته باشد اما روز بعد بر عکس از دانش آموزان دوری کرده، به پاسخهای کوتاه و اجمالی اکتفا کند در دانش آموزان احساسی از عدم اطمینان بوجود خواهد آمد که آیا برای کمک به معلم نزدیک شوند یا نه، به عبارت دیگر خلق و خو و رفتار معلم نباید چنان باشد که ناگزیر باشند به خاطر توجه و کمک او روز به روز تغییر کنند.