مقاله پیرامون تجارت الکترونیکی (e-Commerce)

کوین کلی (Kevin Kelly) چشم‌اندازهای جدید دنیای تجاری را در کتاب «قوانین جدید برای اقتصاد جدید» اینگونه تعریف می‌کند : «1- همه چیز جهانی شده است. 2- اجناس غیرقابل لمس، اطلاعات، ایده‌ها و ارتباطات بیش از پیش موردتوجه هستند و 3- همه چیز به هم متصل شده است.» این سه ویژگی منجر به خلق نوع جدیدی از جامعه و بازار می‌شود که بستر آن را شبکه‌های الکترونیکی‌ای تشکیل می دهند که همه جا هستند».

در اقتصاد جدید دنیا از طریق تکنولوژی‌های دیجیتالی دورة صنعتی را پشت سر گذاشته و وارد دورة فراصنعتی شده است. در این اقتصاد جدید علایق مشتریان از اجناس فیزیکی به سمت بهره‌گیری از خدمات، اطلاعات و هوشمندی دیجیتالی سوق پیدا کرده است. این مسائل منجر به ایجاد مفهوم جدیدی به نام تجارت الکترونیک در دنیای تجاری امروز شده است.

تجارت الکترونیک دارای چند ویژگی اساسی است :

• تجارت الکتورنیک تبادل اطلاعات دیجیتالی بین بخشهای مختلف را مورد بحث قرار می‌دهد. این تبادل اطلاعات راهی است در جهت تسهیل ارتباطات و هماهنگی جریان مواد کالاها و خدمات و یا انتقال سفارشات بین دو سازمان، بین سازمان و افراد و یا بین افراد با یکدیگر.
• تجارت الکترونیکی از تکنولوژی بهره می‌گیرد و به آن وابسته است. استفاده مرورگرهای اینترنتی در شبکه گسترده جهانی که امکان ارتباط با مشتریان را برای سازمانهای تجاری فراهم می‌آورد بهترین مثال در این زمینه است. اگرچه ابزارهای دیگر مانند ماشینهای خودپرداز، شبکه‌های بین سازمانی، بانکداری الکترونیکی از طریق تلفن نیز در همین حیطه قرار دارند. سازمانهای تجاری حجم مبادلات خود را با استفاده از تکنولوژی‌های مختلف فن‌آوری اطلاعات مدیریت و راهبری می‌کنند.
• تجارت الکترونیکی از طریق تکنولوژی انجام می‌شود. علاوه بر اینکه تجارت الکترونیکی برای ثبت و نگهداری و تسهیل تراکنشهای خود از تکنولوژی بهره می‌گیرد بلکه فرآیند ارتباط با مشتری و انجام تبادلات نیز از طریق ابزارهای الکترونیکی صورت می‌پذیرد. بدین صورت که سازمان از طریق ابزارهای الکترونیکی خود با مشتریان در ارتباط است و نیاز به حضور فیزیکی مشتریان بسیار کم‌رنگ‌تر شده است.

بخشهای دیجیتالی

تعداد کاربران اینترنت در نقاط مختلف جغرافیایی متفاوت است. مناطقی که کمتر پیشرفت کرده اند کاربران کمتری از مناطق توسعه یافته تر دارند. این پدیده را بخشهای دیجیتالی[1] می نامند. بخشهای دیجیتالی بیانگر این واقعیت است که افراد مختلف با فرهنگهای متفاوت در نقات مختلف جهان یا یک کشور دسترسی یکسانی به فناوری اطلاعات و ارتباطات ندارند. برای مثال در کشور فنلاند و دیگر کشورهای منطقه اسکاندیناوی جمعیت فراوانی به سیستمهای ارتباط الکترونیکی مناسب دسترسی دارند در حالی که در مناطقی مانند آفریقا و یا آمریکای لاتین با وجود جمعیت فراوان، امکانات کمی برای دسترسی به اینترنت و دیگر ابزارهای ارتباط الکترونیکی وجود دارد. از این رو بخشهای دیجیتالی جهانی مطرح می شوند که بیان کننده تفاوت میزان دسترسی کشورهای مختلف در نقاط مختلف جهان است. وجود بخشهای دیجیتالی در نظر متخصصان تجارت الکترونیکی تهدیدی محسوب می شود  که مزایای تجارت الکترونیکی جهانی را تنها دردست کشور های ثروتمند محصور می کند و باعث شکاف بیشتر در توزیع ثروت در بین کشورهای جهان خواهد شد.  

[1] Digital Divides

تجارت الکترونیکی B2C

گرچه در حدود سالهای 1999 سهم B2C از حجم مبادلات تجاری تنها یک درصد بوده است و لیکن پیش بینی می شود این بخش از تجارت الکترونیکی تا سال 2010 حدود 15 تا 20 درصد از مبادلات خرده فروشی آمریکا را در بر بگیرد و رشد روز افزونی داشته باشد. 

مزایای تجارت الکترونیکی B2C

1- خرید در اینترنت راحت تر و سریعتر است

بعضی از فروشگاه های سنتی به صورت شبانه روزی و هفت روز هفته باز هستند و لیکن بیشتر فروشکاه های سنتی اینگونه نیستند. اما در مورد سایتهای اینترنتی می توان گفت این سایتها تعطیلی ندارند و در هر زمانی توسط مشتریان قابل دسترسی اند. به احتمال زیاد شما تجربه یک خرید خسته کننده را داشته اید که برای خرید کالایی مجبور به رفتن از فروشگاهی به فروشگاه دیگر شده اید و در این مسیر با مشکلاتی همچون ترافیک، عدم وجود محل پارک ماشین، الودگی هوا و ... مواجه بوده اید.

فروشهای کاتالوگی تا حدی مشکلات فروشهای سنتی را کاهش داده است. این نوع از فروش به شما امکان می دهد موضوعات مورد نظر خود را در یک کاتالوگ یافته و از طریق تلفن کالای مورد نظر خود را سفارش دهید. 

2- میزان تقاضا و قیمت به صورت پویا با یکدیگر مطابقت می یابد

دیگر مزیت فروش اینترنتی این است که عرضه محصولات و قیمت آنها بر اساس میزان تقاضای مشتریان دائماٌ تغییر می کند. یکی از جنبه های مشکل آفرین فروش – به خصوص در مورد کالاهای لوکس- این است که فروشنده در ابتدای فصل بداند چه میزان باید سفارش دهد همچنین فروشنده باید اطلاعات به هنگامی را از وضعیت فروش خود در اختیار داشته باشد تا در صورت فروش بیش از انتظار به موقع بتواند تقاضای سفارش مجدد کند و چنانچه فروش کمتر از حد انتظار او بود قیمتها را کاهش دهد.

-  ثبت وب سایت در موتورهای جستجو: حدود 80 درصد از مشتریان اینترنتی برای یافتن موضوعات مورد نظر خود در اینترنت از موتورهای جستجو استفاده می کنند. بنابر این امکان دسترسی به یک وب سایت از طریق موتورهای جستجو بسیار اهمیت دارد

-  استفاده از Banner های تبلیغاتی: Banner ها در واقع تبلیغات یک وب سایت موجود در وب سایتهای دیگر هستند که با کلیک بر روی آنها کاربر به وب سایت مورد نظر هدایت خواهد شد.

-  ایمیل زدن برای بسیاری از افراد: در بسیاری از موارد می توان از طریق ارسال ایمیل یک وب سایت را به مشتریان معرفی کرد.

-  تشویق مشتریان فعلی برای خرید مجدد: هزینه فروش محصولات و خدمات به یک مشتری جدید 6 برابر هزینه فروش محصولات و خدمات به مشتریان فعلی است. بنابراین همواره باید به رضایت مشتریان توجه کرد و خدمات خود را با کیفیتی مطلوب به مشتریان ارائه کرد.

اهمیت یک مرکز فروش را فراموش نکنیم

به خاطر داشته باشید که B2C در واقع کار یک مرکز فروش را انجام می دهد. به این معنی که باید نیاز مشتریان به خوبی درک شود تا بتوان محصولاتی را انتخاب و عرضه کرد که برای مشتریان مطلوبیت ایجاد کرده و جذاب باشند.