مقاله بررسی پیشگیری کننده های تزریقی حاملگی جمعیت و تنظیم خانواده در 23 صفحه ورد قابل ویرایش 

چکیده

روشهای تزریقی یکی از روشهای پیشگیری از حاملگی است که موقت وطولانی اثر است و بطور منظم بصورت عضلانی تزریق می گردد که اثربخشی آن حدود 100 درصد است که DMPA و NET-EN و لیونل از پرمصرف ترین روشها هستند.

که این روشها با جلوگیری از تخمک گذاری و نامساعد کردن مخاط رحم عمل می کنند و بهترین زمان تزریق آن 5 روز اول قاعدگی است. از عوارض آن تغییرات قاعدگی، افزایش وزن، سردرد، افسردگی و دیگر موارد را می‌توان  نام برد و بطور کلی افرادی که خونریزی واژینال بدون علت مشخص دارند و یا برای سرطان سینه و سرویکس و رحم دارو دریافت می کنند و یا سابقه آن را دارند نباید از این روشها استفاده کنند این روشها از STI (بیماری منتقله از راه جنسی) جلوگیری نمی کنند.

حاملگی بطور معمول بین 18-12 ماه بعد از قطع DMPA اتفاق خواهد افتاد.

مقدمه :

در حدود 37 سال از کشف داروهای ضدبارداری تزریقی می گذرد و امروز حدود 150 کشور جهان به میزان قابل توجهی از این داروها استفاده می کنن.(16)

حدود 5/1 میلیون نفر در چین و آمریکای لاتین تزریق ماهانه هورمون را به عنوان روش پیشگیری از حاملگی انتخاب نموده اند (17)

داروهای تزریقی که بیشتر در جهان مورد استفاده اند شامل موارد زیر است:

                 ·  DMPA

                 ·  لیونل

                 · NET-EN

DMPA با نام تجاری دپو- پروورا Noristerateپیشتاز همه این روشهای طولانی اثر تزریقی می باشد. (17)

DMPA در بیش از 90 کشور و NET-EN در بیش از 40 کشور دنیا به عنوان روشهای پیشگیری از حاملگی تائید شده اند.(17)

علاوه بر این روش های ترکیبی و کوتاه اثر دیگری نیز وجود دارد که به طور خلاصه از آنها سخن به میان خواهد رفت.

CICS « تزریقی های ترکیبی»

نام وسایل پیشگیری از بارداری ترکیبی  تزریقی یا CICS به یک گروه جلوگیری از بارداری هورمونی کمکی اطلاق می گردد که به وسیله تزریق در عضله داده می‌شود. اصطلاح ترکیبی نشان می دهد که این مواد قابل تزریق شامل پروژسترون و استروژن با هم است.

دو مورد اول تولیدات جدیدی است که درسرتاسر جهان استفاده می گردد اما مورد سوم بیشتر در برخی کشورهای آمریکای لاتین مورد استفاده قرار می‌گیرد . (11)

علاوه بر این به این ترکیبات، تزریقی های کوتاه اثر نیز می گویند که مقادیر ترکیبی و میزان و زمان تزریق آنها را در جدول زیر می تواند دید.

مهلت تزریق CICS رسماً 3 روز است و اگر متقاضی بعد از این مدت آمد 33-27 روز بعد از تزریق قبلی او را آگاه کنید که تاخیرات در تزریق ریسک حاملگی را افزایش می دهد.(11)

روش های تزریقی طولانی اثر:

مهمترین آمپولهای موجود MPA طولانی اثر Depo-provera است. در این میان نامهای دیگر آمپولهای تزریفی شامل موارد زیر است. (17)

1) دپوپروورا (Depo-provera)                                   2) نوریسترات (Nori Sterat)

3) دپو (Depo)                                                                   4) نت ان NET-EN

5) نوریژست (Norigest)                                             6) شوت The Shot

دپو پروورا (DMPA):

که با عنوان را ولرا (Depo- Ravolera TM) نیز شناخته می‌شود. یک وسیله پیشگیری از بارداری طولانی مدت است. (12) که حاوی مدروکسی پروژسترون استات (DMPA) که مشابه پروژسترون طبیعی که به وسیله تخمدان در طی نیمه دوم سیکل قاعدگی تولید می گردد، می باشد( 9)

محل و زمان تزریق:

          محل تزریق در سرین یا قسمت بالای عضله بازو به صورت تزریق های منظم هر 13-12 هفته ای می باشد (19)

مقدار تزریق:

          مقدار طبیعی تزریق به میزان 150 میلی گرم می باشد. (3)

مکانیسم عمل:

1)     پیشگیری از تخمک گذاری (14)

2) کلفت و غلیظ کردن موکوس مدخل رحم (سرویکس ) به اندازه ای که اسپرم نتواند تخمک را بارور کند .(12)‌

3)   تغییر دادن آستر رحم به گونه ای که هیچ تخم بارور شده ای نتواند لانه گزینی و رشد نماید. (12)

نکاتی در مورد روشهای تزریقی:

            سرطان : وسایل پیشگیری از بارداری ممکن است برخی سرطان ها را بدتر نماید ، خصوصاً اگر سرطان سینه یا سرویکس یا رحم در حال حاضر موجود باشد. استفاده از تزریقی های ماهیانه توصیه نمی شود. البته در صورت داشتن بیماری سینه پیشگیری کننده های هورمونی ترکیبی تزریقی هنوز ممکن است انتخاب خوبی باشد اما تست بیشتری ممکن است نیاز باشد.

          دیابت ملیتوس (دیابت شیرین): استفاده از پیشگیری کننده های ترکیبی ممکن است باعث یک افزایش معمولاً کم درقند بدن شود و معمولاً بر میزان داروی دیابت تأثیری ندارد.

            سردردهای میگرنی: جلوگیری کننده های ترکیبی ممکن است به علت انسداد مایع، باعث بدتر شدن این شرایط شود. هر چند برخی از مردم وقتی از این روشها استفاده می کنند ممکن است سردردهای میگرنی کمتری داشته باشند(13)

لیونل

روش هورمونی زنان و بسیار موثری است که محتوی دو هورمون استروژن و پروژسترون می باشد .

محل / مقدار / زمان تزریق:

لیونل تزریقی فرم دست ساز استروژن ( استرادیول سیپیونات به میزان 5 میلی گرم ) و پروژسترون ( دپوهدروکسی پروژسترون استات به مقدار 25 میلی گرم) می باشد که به صورت یک دوره 30-28 روز یکبار به مقدار 5/0 میلی لیتر تزریق عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

باید به خاطر داشت که بین تزریق های آن نباید بیش از 33 روز فاصله باشد و در غیر این صورت حفاظت در برابر بارداری داده نمی شود.

اولین تزریق طی 5 روز اول دوران قاعدگی نرمال انجام می‌گیرد و یا 7 روز بعد از قطع قرص های ضدبارداری یا 13- 11 هفته پس از قطع DMPA

مکانیسم عمل:

مشابه DMPA می باشد اما کمتر از آن باعث کاهش قاعدگی می‌شود و بازگشت باروری در آن سریعتر است.

درصد کارآیی :

درصورت مصرف درست و به موقع بیش از 99% موثر است اما این روش در برابر بیماریهای STD حفاظتی ایجاد نکرده باید از کاندوم استفاده شود.

اثرات جانبی:

-        دوره های نامنظم قاعدگی طولانی یا کوتاه شدن مدت قاعدگی

-        قطع قاعدگی

-        سردرد

-        قاعدگی و لیونل

-        افزایش وزن ( به طور متوسط 4 پوند در 13 ماه)

-        درد پستان

-        عصبی شدن

قاعدگی ولیونل

 برخی خانم ها قاعدگی منظم دارند و بقیه قاعدگی نامنظم (خصوصاً در ابتدای آن ) و برخی نیز در حین مصرف لیونل دچار قطع قاعدگی می شوند در صورت آمنوره این بدان معنی است که تخمدان در حال استراحت است و پوشش رحم رشد نمی کند. بنابراین خونریزی قاعدگی ندارد به هر حال پس از قطع لیونل قاعدگی باز می گردد.

منع مصرف

-        بارداری

-        داشتن لخته های خونی

-        فشار خون بالا

-        مشکلات یا بیماری های کبدی

-        داشتن نوعی بیماری قلبی

-        سردرد شدید میگرنی (7)

فهرست

عنوان                                                                                                 

مقدمه

تزریقی های ترکیبی

روشهای تزریقی طولانی اثر

DMPA

محل و زمان تزریق

مقدار تزریق

مکانیسم عمل

میزان اثربخشی

شروع تزریق

زمان شروع DMPA در قاعدگی

مادران غیر شیرده

مادران شیرده

مزایا

اثرات جانبی

موارد منع مصرف

بازگشت باروری

علائم مصرف بیش از حد

DMPA و ریسک STI

داروها و DMPA

نکات روشهای تزریقی

لیونل

مکانیسم عمل

اثرات جانبی

قاعدگی و لیونل

منع مصرف

NET-EN

احتمال بارداری

تفاوت با DMPA